Pozytywizm warszawski tworzyli przede wszystkim ludzie, którzy ściśle związani byli ze Szkołą Główną, mowa tu o Aleksandrze Świętochowskim, oraz Piotrze Chmielowskim, do tego dochodzili także Julian Ochorowicz, Bolesław Prus, Henryk Sienkiewicz.

Programy pozytywizmu były budowane głównie w opozycji do poglądów, tak zwanych starych, którzy znacznie podkreślali, iż nienaruszalność polskiej tradycji jest najważniejsza, gdzie uczono zasad i obyczajów zdobywanych od pokoleń, bronili oni religii. Trudną do przecenienia rolę w tworzeniu polskiego pozytywizmu, propagowaniu jego haseł miała prasa. Pierwsze dość liczne manifesty wydrukowano w Przeglądzie Tygodniowym, gdzie wyrażono w nich poglądy jakie podzielały redakcje Niwa, i Opiekunka Domowa.

Po roku 1881 organem, który się tym zajmował stała się Prawda, był to tygodnik, który przez dwadzieścia lat redagowany był przez Aleksandra Świętochowskiego, zwanego także Papieżem polskiego pozytywizmu. Spór jaki powstawał pomiędzy starszymi, a młodszymi, dotyczył głównie stosunków to tradycji, znaczenia poszczególnych warstw społecznościowych, oraz ogólnych założeń światopoglądowych. Głoszono, iż na ziemiach polskich należy przebudować praktycznie wszystko, to pozwoli ocalić narodowość, pozwoli na uratowanie kultury, poprzez rozwój gospodarki pomożemy zapewnić godny byt naszemu narodowi. Walka o Polskę musi toczyć się niemalże codziennie poprzez żmudną pracę, jest to jedyna porządna i skuteczna forma antyzaborczej w realiach klęski, naszej depresji, a nie przejaw ugody z zaborcą.

Należy z życia pozbyć się pozostałości feudalizmu na rzecz kapitalizmu, należy zbudować silne mieszczaństwo, i unikać przy tym konfliktów społecznych, głównie między klasą robotniczą a burżuazją. Nasze nowe społeczeństwo będzie zracjonalizowane, gdzie będzie panowało nad środowiskiem przyrodniczym, gdzie będziemy znać swoje potrzeby i drogi które doprowadzą do ich zaspokojenia. Budowanie naszego społeczeństwa powinno być tolerancyjne, gdzie swobodnie będziemy mogli decydować o sobie i naszych losach. To są główne założenia jakie próbowano wprowadzić w warszawskim pozytywizmie, musimy przyznać, iż są to ważne aspekty naszego społeczeństwa, które prowadzą do polepszenia naszego bytu.